Przejdź do treści
Pasjonaci Dolnego Śląska » Od Wertheima do Pedetu.

Od Wertheima do Pedetu.

George Wertheim, właściciel sieci sklepów Wertheim ok.1930 r. zd.wikipedia.de

Początkiem działalności sieci sklepów Wertheim, był sklep pasmanteryjny prowadzony w Strelasund przez rodziców Georga i Hugo Wertheima. W oparciu o doświadczenia tam zdobyte założyli oni własną działalność. Sukces ich opierał się na nowoczesnym podejściu do handlu: klienci mogli wymieniać towar; cena towaru była stała, nie była już dyskusyjna; zakupy dokonywano wyłącznie za gotówkę. Po rodzinnym Strelasund kolejny sklep otworzyli w Rostocku , a w 1885 roku powstał pierwszy oddział w Berlinie. Koncepcja ta okazała się sukcesem, w krótkim czasie powstała popularna sieć domów handlowych „Wertheim”.

Hotel Rezidenz. zdj.polska-org.pl

Aby największy dom handlowy Wertheim mógł powstać w atrakcyjnym miejscu w Breslau, George Wertheim (jego brat Hugo zmarł w 1919 r.) kupił hotel Residenz oraz 12 okolicznych kamienic, by następnie je wyburzyć. Pod koniec 1928 r rozstrzygnięto konkurs architektoniczny, który wygrał berliński architekt Herman Dernburg.

Budowa domu handlowego. zdj.polska-org.pl

Budynek powstał w rekordowym czasie 9 miesięcy. Aby tego dokonać Wertheim kupił cegielnie oraz hutę, które pracowały tylko na potrzeby tej budowy. Doceniał wpływ otwartej przestrzeni na ekspozycję towarów, jak również starał się aby jego klienci mogli załatwić wszelkie sprawunki pod jednym dachem. We Wrocławiu stanowił konkurencję poważną konkurencję dla domu towarowego braci Barasch (obecny Feniks).

Wnętrze domu handlowego, zdj.polska-org.pl

Wnętrze było otwarte i jasne za sprawą świetlików nakrytych szklanym dachem na wysokości pierwszego piętra. Szeroka klatka schodowa była ozdobą samą w sobie, a dla klientów dostępna była również nowinka techniczna w postaci ruchomych schodów.

Wnętrza poszczególnych działów. zdj.polska-org.pl

Prezentacja towaru poszczególnych działów.

Część restauracyjna. zdj.polska-org.pl

Restauracje znajdowały się na 5 i 6 piętrze, kawiarnia zajmowała taras z widokiem na Tauentzienplatz czyli obecnie plac Kościuszki.

AWAG – czasy nazistowskie. zdj.fotopolska

W 1933 r. po dojściu nazistów do władzy rodzina Wertheimów uczyniła żonę Georga, Ursulę, głównym udziałowcem, ponieważ nie była Żydówką i na pewien czas uchroniło to firmę przed aryzacją. W 1937 firma została znacjonalizowana i przemianowana na „Allgemeine Warenhandels- Gesellschaft” AWAG.
Wyjątkowa pocztówka, gdzie na zdjęciu zamalowano niepożądaną, oryginalną nazwę.

George Wertheim zmarł na zapalenie płuc 31.12.1939 r. mając 82 lata.

Zniszczony Wertheim. zdj.polska-org.pl

12.03.1945 r. w budynek uderzyła bomba powodując kilkudniowy pożar. Na zdjęciu powojenny widok na wypalony szkielet.

Wertheim w polskim Breslau, zdj.fotopolska

Odbudowany parter i pierwsze piętro otwarto po wojnie już w lipcu 1948 r. aby uświetnić Wystawę Ziem Odzyskanych, rozpoczynając polską historię tego miejsca.

Na pocztówce mamy ujęty bardzo ciekawy moment w historii miasta… Dom towarowy nosi nazwę „AWAG”. Dziwne, że pomimo dużego wysiłku różnych służb w odniemczaniu miasta, jeszcze w 1948 r. funkcjonuje niemiecka nazwa. Wkrótce Powszechny Dom Towarowy zostanie potocznie „Pedetem”. Jest to też moment, gdy ten odcinek ul. Świdnickiej został na kilka lat przemianowany na ulicę Fredry.

1 komentarz do “Od Wertheima do Pedetu.”

  1. Pingback: 02.04.1930 Otwarcie Domy Handlowego Wertheim - Pasjonaci Dolnego Śląska %

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *